T’ant’a wajaña Hornear pan

Hacer pan

Kunamasa t’ant’a luraña

Como se hace el pan

A Nayaxa t’ant’a lurta Yo elaboro pan
B Kusakiti lurta ¿Lo hiciste bien?
A Jisa, kusakiwa lurta Si esta muy bien hecho
B Manq’añxamati ¿Es como para comer?
A Jisa manq’añxamawa Si, es como para comer.
B Kunjamasa t’ant’a lurta ¿Cómo elaboras el pan?
A T’ant’a lurañatakixa wakichañawa Para hacer pan hay que disponer de
B Kunanaksa wakichaña t’ant’a lurañatakixa ¿Qué se prapara para hacer pan?
A Jak’u, lik’i, jayu, asukara, puqt’ayiri, umampi. Harina, manteca, sal, azucar, levadura, agua.
B Kunsa luraña ukanakampixa ¿Qué se hace con todo ello?
A Ukanaka wakichataxa wakichañarakiwa t’ant’a wajañawi Preparado todo ello, tambien hay que preparar el horno
B Ukhama wakichataxa, nayraqataxa kunsa luraña Preparado todo ello. ¿Primeramente que se hace?
A Puqt’ayiri umaru warantaña Verter  la levadura al agua
B Ukjarusti ¿Y luego?
A Jak’u jayumpi mä lamanana pituntaña Meclar harina y sal en una fuente
B Ukjarusti ¿Y luego?
A Ukatxa qutuchataru p’iyxama luraña Amontonar y hacer hueco en medio
B Chikachicaru, jach’acha, jisk’acha Al medio, ¿grande o pequeño?
A Tantiyuki, uma wakichata warantañxama Aproximadamente para echar el agua preparada
B Ukatsti ¿Y luego?
A Uma puquchayirimpi chhajruta warantaña hechar  el agua mezclado con levadura
B Mayataki warantaña, juk’ata, juk’atcha ¿De una sola vez o poco a poco?
A Ukatxa chapuntaña lik’impi yapjatasa Luego amasar aumentando la manteca
B Lik’impi kunati ¿Tambien manteca?
A Sumpuni chapuntaña Hay que amasar bien
B Ukatsti Y luego
A Chapuntataxa suyt’aña puquñapataki Luego se espera para que madure
B Kumjamsa uñjaña puqutatatataparuxa ¿Como se puede ver que está maduro?
A Qhanawa lamana phuqa qutuchasi Es claro, rebalsa la fuente.
B Ukatsti Y luego
A Wastata chapuntaña Se vuelve a amasar
B Wastata suyt’aña  puquñapataki ¿Se vuelve a esperr para que madure más?
A Janiwa, ukjaruxa pachiñuqaña No. Luego se divide la masa
B Kunjamasa pachinuqaña ¿Cómo se divide?
A Pachinuqañawa t’ant’anaka ukch’a Hay que dividir  para el tamaño del pan
B Taqi pachpakiniti ¿Todo será del mismo tamaño?
A Niya ukhama wakichata, t’ant’a ukch’anaka Y así preparado, del tamaño del pan
B Ukatsti Y luego.
A Ukatxa t’ant’a wajawiruru apantaña Luego se mete en el horno
B Ukhamati t’ant’a lurañaxa ¿Así se elabora el pan?
A Ukhamakiwa. Así no más es.
B Waliki Muy bien
Tukuta Fin